ਗੋਂਦੀਆ ////////////// ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਦਿਲੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ‘ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਪਹਿਲ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਲੇਡੀਜ਼ ਫਸਟ ਦੇ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ‘ਚ ਝਲਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਵੀ 8 ਮਾਰਚ 2023 ਨੂੰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਜੋ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸਦੀ ਉੱਤਮ ਮਿਸਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਮੋਹਰੀ ਹਨ, ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਅੱਜ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਹਰ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬਦੇਹੀ, ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਤੇ ਹਰ ਕੰਮ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲੈਣ ਦਾ ਬੇਮਿਸਾਲ ਗੁਣ ਹੈ।ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ 3 ਮਾਰਚ 2025 ਨੂੰ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਿਲਡਰਾਂ ਤੱਕ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ 42% ਵਧੀ ਹੈ, ਆਦਿ ਕਈ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਗੱਲਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਕਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਤਰੱਕੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ। ਮਿਹਨਤ ਨੇ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ।
ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ 3 ਮਾਰਚ, 2025 ਨੂੰ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਵਿੱਤੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਨੇ ਅੱਜ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਤੱਕ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾਂ ਤੱਕ: ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਵਿਕਾਸ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ।ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਸੀਈਓ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਔਰਤਾਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਕੋਰ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।ਦਸੰਬਰ 2024 ਤੱਕ, 27 ਮਿਲੀਅਨ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ 42 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਧ ਰਹੀ ਵਿੱਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਟਰਾਂਸਯੂਨੀਅਨ ਸੀਆਈਬੀਆਈਐਲ, ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ (ਡਬਲਯੂਈਪੀ) ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸੇਵ ਕੰਸਲਟਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।ਲਾਂਚ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਸੀਈਓ ਨੇ ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮੀਆਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਸਰਕਾਰ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਮਰਥਕ ਹੈ।ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮਤਾ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਇੱਕ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਈਕੋ-ਸਿਸਟਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿੱਤੀ ਸਾਖਰਤਾ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ, ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟ ਲਿੰਕੇਜ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਮਾਨ ਵਿੱਤੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਯਤਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਢਾਂਚਾਗਤ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਨੀਤੀਗਤ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ, ਇਸ ਗਤੀ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ।ਇਸ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, WEP ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਮਹਿਲਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸੇਦਾਰ FWC ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਅਤੇ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ।ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਆਰਥਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ WEP ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।ਇਹ ਬਰਾਬਰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਹਾਰਕ ਰਣਨੀਤੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਨਾਲ 150 ਤੋਂ 170 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਰਤ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਲ ਸਵੈ-ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਧਾਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦਸੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 19.43 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ ਜੋ 2023 ਵਿੱਚ 17.89 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਗੈਰ-ਮੈਟਰੋ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਸਵੈ- ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਮੈਟਰੋ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਗੈਰ-ਮੈਟਰੋ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 48 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਮੈਟਰੋ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨਾਲ। 2024 ਵਿੱਚ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਕਰਨਾਟਕ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਸਵੈ-ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ 49 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਖੇਤਰ 10.2 ਮਿਲੀਅਨ ਦੇ ਨਾਲ ਮੋਹਰੀ ਹੈ।ਰਾਜਸਥਾਨ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਮੇਤ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਮਹਿਲਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਸਾਲਾਨਾ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ।2019 ਤੋਂ, ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 14 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ 2024 ਤੱਕ ਸੋਨੇ ਦੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 35 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਤੋਂ ਬਚਣ, ਬੈਂਕਿੰਗ ਦਾ ਮਾੜਾ ਤਜਰਬਾ, ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਅਤੇ ਜਮਾਂਦਰੂ ਅਤੇ ਗਾਰੰਟਰਾਂ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ।ਵਧਦੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਸਕੋਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਕੋਲ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਲੋੜਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਲਿੰਗ-ਸਮਾਰਟ ਵਿੱਤੀ ਉਤਪਾਦ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ।
ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ, ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਚੰਗੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਮਹਾਨ ਬੁੱਧੀ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ,ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮਾਪਦੰਡ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਪੇਸ਼ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ, ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਧੀਰਜ, ਲਗਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ, ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਪੇਂਡੂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਵੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਬੇਦਖਲੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬਣਾਏ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੰਚਾਇਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 50% ਰਾਖਵਾਂਕਰਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ‘ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਆਜੀਵਿਕਾ ਮਿਸ਼ਨ’ ਵਰਗੇ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅਗਵਾਈ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ‘ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਮਿਸ਼ਨ’ ਅਤੇ ‘ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਗਾਰੰਟੀ ਐਕਟ’ ਵਰਗੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਨੇ ਅੱਜ ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਨੀਕੋਰਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮਹਿਲਾ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਮਹਿਲਾ ਉੱਦਮੀਆਂ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸਮਰਥਨ ਜੁਟਾਇਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨੇਤਾ ਬਣਨ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਦੇ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਰਿਪੋਰਟ ਇਹ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਜ਼ੇ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਪਾਰਕ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਅਜੇ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਵਿੱਤੀ ਉਤਪਾਦ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦਸੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 27 ਮਿਲੀਅਨ ਮਹਿਲਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਦਸੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਲਗਭਗ 19 ਮਿਲੀਅਨ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ 42% ਵੱਧ ਹੈ।ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦੇ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਿਹਤ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿੱਚ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਔਰਤਾਂ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਉੱਦਮੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਰਸਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤੁਹਾਡੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨਾ ਮਹਿਲਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿੱਤੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ, ਬਿਹਤਰ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਦੀ ਚੋਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਆਪਣੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਕੇ ਬਿਹਤਰ ਵਿੱਤੀ ਫੈਸਲੇ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦਸੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਸਵੈ-ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਧਾਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 17.89 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 19.43 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ‘ਤੇ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ, ਐਮਐਸਸੀ ਦੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਮਨੋਜ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ:ਨਤੀਜੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ।ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2019 ਤੋਂ 22% ਦੇ CAGR ਨਾਲ ਵਧੀ ਹੈ, 60% ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਅਰਧ-ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੈਟਰੋ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਇੱਕ ਡੂੰਘੇ ਵਿੱਤੀ ਪੈਟਪ੍ਰਿੰਟ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨੌਜਵਾਨ ਜਨਰਲ Millennial3 ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਵਿੱਚ ਸਾਲ-ਦਰ-ਸਾਲ 38% ਦਾ ਵਾਧਾ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਵੈ-ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 52% ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੁੱਲ ਸਵੈ-ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਦਸੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ Z ਮਹਿਲਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 24.9% ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ ਦਸੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ 27.1% ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਵਿੱਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਵਿੱਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਪਰੋਕਤ ਪੂਰੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ 2025 – ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਿਲਡਰਾਂ ਤੱਕ: ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਭੂਮਿਕਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ 42% ਵਧੀ ਹੈ।
-ਕੰਪਾਈਲਰ ਲੇਖਕ – ਟੈਕਸ ਮਾਹਿਰ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਸਾਹਿਤਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੇਖਕ ਚਿੰਤਕ ਕਵੀ ਸੰਗੀਤ ਮਾਧਿਅਮ ਸੀਏ (ਏ.ਟੀ.ਸੀ) ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸਨਮੁਖਦਾਸ ਭਵਨਾਨੀਨ ਗੋਂਡੀਆ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 9284141425
Leave a Reply