ਪੰਚਕੂਲਾ
( ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼ )
ਇੰਡੀਆ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਾਇੰਸ ਫੈਸਟੀਵਲ (ਆਈਆਈਐੱਸਐੱਫ) 2025 ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਜੀਨ ਐਡੀਟਿੰਗ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਸੈਸ਼ਨ ਨਾਲ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੋ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ@2047 ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਇਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੀਆਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਗਤੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ।
ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਡੀਕੋਡ ਕੀਤਾ
ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਈਸੀਏਆਰ-ਐੱਨਬੀਪੀਜੀਆਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਕੇ. ਸੀ. ਬਾਂਸਲ; ਆਈਸੀਜੀਈਬੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਰਮੇਸ਼ ਵੀ. ਸੋਂਟੀ ਸਮੇਤ ; ਅਤੇ ਆਈਆਈਟੀ ਬੰਬੇ ਦੇ ਡਾ. ਰਾਹੁਲ ਪੁਰਵਰ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੀਏਆਰ-ਟੀ ਸੈੱਲ ਥੈਰੇਪੀ ਉੱਦਮ, ਇਮਯੂਨੋਏਸੀਟੀ, ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਡਾ. ਬਾਂਸਲ ਨੇ ਇਸਦੀ ਖੋਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੀਨ ਐਡੀਟਿੰਗ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧੇ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਦਖਲ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਬਿੰਦੂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ, “ਵਿਗਿਆਨ ਸੇ ਸਮ੍ਰਿੱਧੀ: ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਲਈ,” ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਅਤੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੁਰਾਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 80 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫਤ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਵਲੋਂ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਖੋਜ-ਅਧਾਰਤ ਫਸਲ ਸੁਧਾਰ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਧਾਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਡਾਕਟਰੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿਗਿਆਨ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਖੇਤਰ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।
ਡਾ. ਸੋਂਟੀ ਨੇ ਜੀਨੋਮ ਐਡੀਟਿੰਗ ਨੂੰ ਡੀਐੱਨਏ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਕ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਦੱਸਿਆ – ਜੋ ਇੱਕ ਟੈਕਸਟ ਵਿੱਚ ਅੱਖਰਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਾਂਗ ਕ੍ਰਮਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸੰਮਲਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਹੁਣ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਉਦਯੋਗਿਕ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ, ਨਵੀਂ ਸਮੱਗਰੀ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜੈਵਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਡਾ. ਪੁਰਵਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਡਾਕਟਰੀ ਸਫਲਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ: ਇੱਕ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸੀਏਆਰ-ਟੀ ਸੈੱਲ ਥੈਰੇਪੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲਾਗਤ ਕਈ ਕਰੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਵਲੋਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨੇ ਥੈਰੇਪੀ ਨੂੰ ਉਸ ਲਾਗਤ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਤੱਕ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਕੇਸ ਬਾਰੇ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਇਲਾਜ ਅਸਫਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਕੈਂਸਰ ਮੁਕਤ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕਾਢਾਂ ਜੋ ਕਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਲਪਨਾ ਵਰਗੀਆਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਸਨ, ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹਕੀਕਤ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਪੈਨਲ ਵਲੋਂ ਜੈਨੇਟਿਕ ਸਾਇੰਸ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ
ਨਾਰਾਇਣ ਨੇਤਰਾਲਿਆ ਅਤੇ ਗ੍ਰੋਅ ਰਿਸਰਚ ਲੈਬ ਦੇ ਡਾ. ਅਰਕਾਸੁਭਰਾ ਘੋਸ਼; ਸੀਐੱਮਸੀ ਵੇਲੋਰ ਦੇ ਡਾ. ਮੋਹਨ ਕੁਮਾਰ ਕੇ. ਮੁਰੂਗੇਸਨ; ਅਤੇ ਟਿਫਰ ਤੋਂ ਡਾ. ਮਹਿੰਦਰ ਸੋਨਾਵਨੇ, ਐੱਨਆਈਪੀਜੀਆਰ ਤੋਂ ਡਾ. ਨਵੀਨ ਚੰਦਰ ਬਿਸ਼ਟ ਵਲੋਂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਪੈਨਲ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਗਈ।
ਡਾ. ਘੋਸ਼ ਨੇ ਅੱਖ, ਦਿਮਾਗ ਅਤੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਰਾਸਤੀ ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜੀਨ ਐਡੀਟਿੰਗ ਸਾਧਨ ਮਸਕੁਲਰ ਡਿਸਟ੍ਰੋਫੀ ਵਰਗੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਲਈ ਸੁਧਾਰਾਤਮਕ ਹੱਲ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਜੀਨ ਥੈਰੇਪੀ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟ੍ਰਾਇਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਡਾ. ਸੋਨਾਵਨੇ ਨੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਕ੍ਰਿਸਪਰ-ਸੀਏਐੱਸ9 ਵਰਗੇ ਔਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜੀਨਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅੰਤੜੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਖੋਜ ਮਾਡਲ ਵਜੋਂ ਜ਼ੈਬਰਾਫਿਸ਼ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਹਮਲਾਵਰ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਔਰਗੈਨੋਇਡਜ਼ ਦੀ ਵਧ ਰਹੀ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ।
ਡਾ. ਮੁਰੂਗੇਸਨ ਨੇ ਡੀਐੱਨਏ ਨੂੰ ਤੋੜੇ ਬਿਨਾਂ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਆਪਣੇ ਖੂਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜੈਨੇਟਿਕ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ – ਇਹ ਇੱਕ ਪਹੁੰਚ ਹੈ ਜੋ ਡੀਐੱਨਏ ਟੁੱਟਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵੱਲ ਵਧਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਆਈਆਈਐੱਸਐੱਫ ਦੀ ਆਸ਼ਾਵਾਦ ਅਤੇ ਗਤੀ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤੀ
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਫੈਸਟੀਵਲ ਦਾ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ, ਜੀਨ ਐਡੀਟਿੰਗ ‘ਤੇ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿਗਿਆਨਕ ਡੂੰਘਾਈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਭਾਰਤ ਜੈਨੇਟਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਇੱਕ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ, ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਵੱਡੇ ਟੀਚੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਚਨਬੱਧ ਵੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਗੱਲਬਾਤ ਨੇ ਆਈਆਈਐੱਸਐੱਫ 2025 ਲਈ ਇੱਕ ਢੁਕਵਾਂ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ, 2047 ਤੱਕ ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤਰੱਕੀ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਂਝੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ।
Leave a Reply