ਹਰਿਆਣਾ ਖ਼ਬਰਾਂ

ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਇੱਕ ਬਹਾਦੁਰ ਕੌਮ, ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਿਰ ਕਟਾ ਦਿੱਤੇ, ਪਰ ਝੁਕੇ ਨਹੀਂ – ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ  ( ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼  )

ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਇੱਕ ਬਹਾਦੁਰ ਕੌਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸਿਰ ਕਟਾ ਦਿੱਤੇ, ਪਰ ਝੁਕੇ ਨਹੀਂ। 1984 ਸਿੱਖ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਪੀੜਾ ਸਾਡੀ ਪੀੜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਪੇ੍ਰਰਣਾਦਾਈ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਤਮ ਸਨਮਾਨ ਸੱਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ।

          ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਪੂਬੇ ਸੂਬੇ ਤੋਂ ਆਏ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਮਾਨਸੂਨ ਸੈਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ 1984 ਦੇ ਦੰਗਾਂ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਨੇ ਅੱਜ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਅਜਿਹੇ 121 ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇਣ ਦਾ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇੇ ਕਿਸੇ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਜਾਨ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਵੀਰਤਾ ‘ਤੇ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਾਣ ਹੈ। ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਤੇ ਸਿਦਾਂਤਾਂ ‘ਤੇ ਚਲਦੇ ਹੋਏ ਜਿੱਥੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਵੱਧ-ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਉੱਥੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਵੱਡੀ-ਵੱਡੀ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।

1984 ਦੇ ਕਾਲੇ ਦਿਨ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲੰਕ ਵਜੋ ਦਰਜ

          ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਭਾਵਨਾ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਖਿਆਤ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ‘ਤੇ ਸੰਕਟ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਲਈ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜਿਸ ਸਮਾਜ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਨਾਂ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਿੱਤੀ ਉਸੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸਾਲ 1984 ਵਿੱਚ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਜਖਮੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1984 ਦੇ ਉਹ ਕਾਲੇ ਦਿਨ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲੰਕ ਵਜੋ ਦਰਜ ਹਨ। ਨਿਰਦੋਸ਼ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਜਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖੋ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਘਰ-ਬਾਰ ਤੋਂ ਉਜੜ ਗਏ।

1984 ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਠੋਸ ਕਦਮ, ਸਨਮਾਨ ਦੇਣ ਦਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਕੰਮ

          ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸੰਕਲਪ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸਾਲ 1984 ਦੀ ਤਰਾਸਦੀ ਨੂੰ ਕਦੀ ਭੁਲਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਂਚ ਆਯੋਗ ਗਠਨ ਕੀਤੇ, ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸਜਾ ਦਿਵਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਤੇ੧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਨਾ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਸਦੀ ਜਾਤੀ, ਧਰਮ, ਭਾਸ਼ਾ ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਅਨਿਆਂ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।

ਹਰ ਕਦਮ ‘ਤੇ ਡਬਲ ਇੰਜਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਕੰਮ

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਪ੍ਰਤੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਪਹਿਲ ‘ਤੇ ਆਜਾਦੀ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਦੇ 400ਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਾਲ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਿੱਕਾ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਾਹਿਬਜਾਦਿਆਂ ਬਾਬਾ ਜੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਨ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਵੀਰ ਬਾਲ ਦਿਵਸ ਵਜੋ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ੧ੀ ਦਾ 550ਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ  ਜੀ ਦਾ 350ਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਕੋਰੀਡੋਰ  ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਹਰ ਕਦਮ ‘ਤੇ ਸਾਡੀ ਡਬਲ ਇੰਜਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਵਿਦਿਅਕ ਅਦਾਰਿਆਂ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖੀ ਰਹੀ ਹੈ ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ

          ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਸੰਬਰ, 2022 ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਣਾ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਿੱਖ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਨੂੰ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਸਿਰਸਾ ਸਥਿਤ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਚਿੱਲਾ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ 70 ਕਨਾਲ ਜਮੀਨ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯਮੁਨਾਨਗਰ ਵਿੱਚ ਬਨਣ ਵਾਲੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦਾ ਨਾਮ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੀ ਤਰ੍ਹਾ ਅਸੰਧ ਦੇ ਕਾਲਜ ਦਾ ਨਾਮ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਛੋਟੇ ਬੇਟੇ ਬਾਬਾ ਫ਼ਤਿਹ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਛੀਰਥ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਸਵਰਣ ਜੈਯੰਤੀ ਗੁਰੂ ਦਰਸ਼ਨ ਯਾਤਰਾ ਯੋਜਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸ਼ੁਰੂ

          ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਸਥਾ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਸ੍ਰੀ ਹਜੂਰ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ, ਸ੍ਰੀ ਨਨਕਾਨਾ ਸਾਹਿਬ, ਸ੍ਰੀ ਹੇਮਕੁੰਡ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸਵਰਣ ਜੈਯੰਤੀ ਗੁਰੂ ਦਰਸ਼ਨ ਯਾਤਰਾ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

          ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਲ 1984 ਦੀ ਘਟਨਾ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨਫਰਤ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੀ ਤਾਕਤਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕਦੀ ਵੀ ਵੰਡ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫਸਨਾ ਹੈ। 1984 ਦੀ ਪੀੜਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਨਿਆਂ ਪਾਉਣ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਨਿਆਂ ਦੇ ਲਈ ਲੜਾਈ ਲੰਬੀ ਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜਿੱਤ ਨਿਆਂ ਦੀ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ ਵਿਕਸਿਤ ਹਰਿਆਣਾ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਾਂਗੇ, ਜਿੱਥੇ ਸਿਰਫ ਭਾਈਚਾਰਾ, ਪੇ੍ਰਮ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੋਵੇਗਾ।

          ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਓਐਸਡੀ ਸ੍ਰੀ ਭਾਰਤ ਭੂਸ਼ਣ ਭਾਰਤੀ, ਡਾ. ਪ੍ਰਭਲੀਨ ਸਿੰਘ, ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਮੀਡੀਆ ਸਕੱਤਰ ਸ੍ਰੀ ਪ੍ਰਵੀਣ ਅੱਤਰੇ, ਬਾਬਾ ਗੁਲਾਬ ਸਿੰਘ, ਬਾਬਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਿੰਘ, ਬਾਬਾ ਗੁਰਦੀਪ ਸਿੰਘ, ਬਾਬਾ ਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਮੇਤ ਸੂਬੇਭਰ ਤੋਂ ਆਏ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਦੇ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ।

ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਚਨੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਬਦਲਾਆਂ ‘ਤੇ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਧਿਆਨ – ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, (  ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼ )

ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਸਿਰਫ ਤਕਨੀਕੀ ਅਭਿਆਸ ਨਹੀਂ, ਸਗੋ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਵੱਧ ਮਜਬੂਤ, ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਧਿਅਮ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਅਤੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕਾਨੂੰਨ ਹੀ ਕਿਸੇ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਅਸਲੀ ਤਾਕਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਵੀ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਡਰਾਫਟ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਚਨੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਬਦਲਾਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ।

          ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅੱਜ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਲੋਕਸਭਾ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਅਧਿਐਨ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸੈਕਟਰ-26 ਸਥਿਤ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਜ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨ ਸੰਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨਿਕ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਸ਼ਾ ‘ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਕੈਂਪ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।

          ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਲੋਕਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਯੂ ਟੀ ਖਾਦਰ ਫਰੀਦ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਲਾਲ ਮਿੱਢਾ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ।

          ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋ ਇੱਕ ਮਜਬੂਤ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਰਿਵਾਇਤ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੱਧ ਸਰਲ, ਜਿੰਦਾਂ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮੰਗ ਅਨੁਰੂਪ ਬਨਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਹੈ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਸਿਰਫ ਚੋਣਾਵੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਟਿਕੀ ਹੈ, ਸਗੋ ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਨਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡ ਕਾਨੂੰਨ ਕਿੰਨ੍ਹੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ, ਸਪਸ਼ਟ ਅਤੇ ਜਨ ਹਿਤੇਸ਼ੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਰੀੜ ਉਸਦੀ ਵਿਧਾਇਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਤਾਕਤ ਉਸ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦਾ ਖਰੜਾ ਤੁਸੀਂ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਤੁਹਾਡੇ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਰਹਿਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ।

          ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟ ਕੋਹੀ ਸਾਧਾਰਣ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਮੂਲ ਭਾਵਨਾ, ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼, ਕਾਰਜਪਾਲਿਕਾ ਦੀ ਜਰੂਰਤਾਂ ਅਤੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਜਨਤਾ ਦੀ ਉਮੀਦਾਂ, ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਸੱਭ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਬੈਠਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਿੱਕ ਚੰਗਾ ਵਿਧਾਨਿਕ ਡਰਾਫਟ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਰ ਵਰਗ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵਿੱਚ ਬਨਣ ਵਾਲੇ ਹਰੇਕ ਕਾਨੂੰਨ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ, ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ਿਤਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣੇ

          ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਸਮਾਜ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਨੇ ਸ਼ਾਸਨ-ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਮੁਕਾਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਉਦੋਂ ਸਾਡੇ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਅਤੇ ਨਵਾਚਾਰ ਦੀ ਜਰੂਰਤ ਹੈ। ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਿਰਫ ਬਹਿਸ ਅਤੇ ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੰਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋ ਇਹ ਜਨਤਾ ਦੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਮੀਦਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜੋ ਜਿਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਪਵਿੱਤਰ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵਿੱਚ ਬਨਣ ਵਾਲੇ ਹਰੇਕ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਆਤਮਾ ਇਸ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ, ਨਿਆਂ, ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ਿਤਾ ਹਰ ਬਿੱਲ ਦ ਆਧਾਰ ਬਣੇ।

ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਕੰਮਕਾਜ ਦੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਚੁੱਕ ਰਹੀ ਕਦਮ

          ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਸਦਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਮੁੱਲਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਨੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮਕਾਜ ਦੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਨਵੇਂ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਈ-ਵਿਧਾਨ, ਡਿਜੀਟਲੀਕਰਣ ਅਤ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੋਹਰੀ ਵਿਧਾਨਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।  ਹੁਣ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ‘ਤੇ ਇਹ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਇਸੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਕਦਮ ਹੈ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਖਲਾਈ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਹੀ ਇਹ ਕੜੀ ਹਨ, ਜੋ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਕੋਈ ਬਿੱਲ ਸੁਸੰਗਤ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਕੇ ਸਦਨ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਰਫ ਤਕਨੀਕੀ ਜਿਮੇਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਵੈਧਾਨਿਕ ਜਿਮੇਵਾਰੀ ਵੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਲਮ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਨ, ਉਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਨਿਆਂਪੂਰਣ ਹੋਣ, ਸਗੋ ਜਨਤਾ ਦੀ ਨਵਜ਼ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਸਿਖਲਾਈ ਨੁੰ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਨਾ ਮੰਨਣ, ਸਗੋ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਨਸੇਵਾ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮੰਨਣ।

ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਉਦਾਹਰਣ

          ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਭਾਰਤ ਨੁੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਜੀਵੰਤ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵਜੋ ਦੇਖਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੰਚਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਧਾਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨਿਕ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਉਦਾਹਰਣ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਜਿਮੇਵਾਰੀ ਹੋਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਨੂੰ ਉਚਤਮ ਪੱਧਰ ਦਾ ਬਨਾਉਣ। ਅੱਜ ਦੀ ਇਹ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਇਸੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਕਦਮ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਮਸੌਦਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਬਾਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਗੇ, ਸਗੋ ਤੁਸੀਂ ਕਾਨੁੰਨੀ, ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਸੰਵੈਧਾਨਿਕ ਸਿਦਾਂਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨਵੀਨਤਮ ਤਕਨੀਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏਆਈ ਦੀ ਵਰਤੋ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਨਣਗੇ।

ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹ ਸ਼ਾਸਨ ਮਾਡਲ ਬਨਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਟੀਚਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਾਸਨ ਮਾਡਲ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੋ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ, ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲ ਹੋਵੇ। ਇਸੀ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਜਰੁਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਾਨੂੰਨ ਬਨਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਣ ਹੋਣ। ਤੁਹਾਡੇ ਵੱਲੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਜਬੂਤ ਅਤੇ ਸਪਸ਼ਟ ਕਾਨੂੰਨ ਹੀ ਇੱਕ ਮਜਬੂਤ ਅਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖਣਗੇ।

          ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਸ੍ਰੀ ਅਨੁਰਾਗ ਰਸਤੋਗੀ, ਸ੍ਰੀ ਉਤਪਲ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ, ਮਹਾਸਕੱਤਰ ਲੋਕਸਭਾ ਸਮੇਤ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅੱਜ ਵੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ, ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਜਰੂਰੀ – ਲੋਕਸਭਾ ਸਪੀਕਰ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ  (  ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼  )

ਲੋਕਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਆਤਮਾ ਹੈ। ਸਪਸ਼ਟ, ਸਰਲ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਕਾਨੂੰਨ ਹੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਮਜਬੂਤ ਬਨਾਉਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਸ਼ਾਸਨ-ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੱਧ ਮਜਬੂਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਦਲਦੇ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਰੂਪ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਯਤਨ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬਿਹਤਰ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਕੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਜਹਿੇ ਵਿਧਾਈ ਮਸੌਦੇ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਣ, ਜੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋਣ।

          ਲੋਕਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਅੱਜ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਲੋਕਸਭਾ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਅਧਿਐਨ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸੈਕਟਰ-26 ਸਥਿਤ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਜ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨ ਸੰਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਾਰੂਪਣ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਸੰਵਰਧਨ ਵਿਸ਼ਾ ‘ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਸਿਖਲਾਈ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨ ਬਾਅਦ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।

          ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਯੂ ਟੀ ਖਾਦਰ ਫਰੀਦ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਲਾਲ ਮਿੱਢਾ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ।

          ਸ੍ਰੀ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਧਰਤੀ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਮੁੱਲਾਂ ਦੀ ਸਦਾ ਪ੍ਰਹਿਰੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੂਬੇ ਨੇ ਅਧਿਆਤਮਕ, ਸਭਿਆਚਾਰਕ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਰਨਣਯੋਗ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕਰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸਾਰੇ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸਹਾਇਕ ਮੁੱਲ ‘ਤੇ ਖਰੀਦ ਕੇ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਕ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੁੰ ਮਜਬੂਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਸਮੂਹਿਕ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਵਿਧਾਈ ਮਸੌਦਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕਾਨੂੰਨ ਆਪਣੈ ਉਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਣ।

ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅੱਜ ਵੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ, ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਜਰੂਰੀ

          ਲੋਕਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅੱਜ ਵੀ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜਬੂਤ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕ ਦੀ ਭੁਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਇੱਕ ਲੰਬੀ ਚਰਚਾ, ਵਿਸਤਾਰ ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਸਹਿਮਤੀ-ਅਸਹਿਮਤੀ ਦੌਰ ਤੋਂ ਲੰਘੀ। ਹਰ ਵਿਸ਼ਾ ‘ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਬਹਿੰਸ ਹੋਈ, ਪਰ ਅੰਤ ਸਰਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਉਹ ਸੰਵਿਧਾਨ ਬਣਿਆ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਰੂਪ ਸੀ। ਉਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਅੱਜ ਵੀ ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਜੀਵੰਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇ੍ਰਰਣਾ ਅਤੇ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੇ ਵਿਧਾਇਕ, ਕਾਰਜਪਾਲਿਕਾ, ਅਤੇ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਸੰਸਦ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨਸਭਾਵਾਂ ਜਨਤਾ ਦੀ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਵਰੂਪ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਦੀ ਅਜਿਹਾ ਸਮੇਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਵਿਧਾਈ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਮਾਹਰ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਹੁੰਦੇ ਗਏ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਿਧਾਈ ਮਸੌਦਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਇਸ ਪਿਛੋਕੜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਇਹ ਤਜਰਬਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਵਰਗੇ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਕੰਮ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਸਿਖਲਾਈ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਤਾ ਕਿ ਸੂਬੇ ਦੀ ਵਿਧਾਨਸਭਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨਿਯਮਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤਜਰਬੇਗਾਰ ਮਾਹਰਾਂ ਨੈ ਅਨੇਕ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੁਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਦਾ ਲਾਭ ਨਵੀਂ ਪੀੜੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ।

ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੇ-ਏਰਿਆ (ਅਸਪਸ਼ਟਾ) ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ

          ਸ੍ਰੀ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਾਰੂਪਣ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ, ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਅਤੇ ਸਰਲਤਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਲਈ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਨਿਆਂਯੋਜਿਤ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗੇz-ਏਰਿਆ (ਅਸਪਸ਼ਟਾ) ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਨਿਆਂਇਕ ਸਮੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਮੰਸ਼ਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

          ਲੋਕਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਗਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਉਹੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਧਾਨਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਚਰਚਾ, ਸੰਵਾਦ, ਸਹਿਮਤੀ ਅਤੇ ਅਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਅੰਤਮ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕ ਭਲਾਈ ਹੋਵੇ। ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਇਹ ਸਿਖਲਾਈ ਕੈਂਪ ਇਸੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਕਦਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ, ਜਨਭਲਾਈਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਂਨੁਕੂਲ ਕਾਨੁੰਨ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਣ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਹ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਨ, ਉਹ ਲੋਕ ਭਲਾਈਕਾਰੀ ਹੋਵੇ। ਕਾਨੂੰਨ ਅਜਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਦੱਤ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਲਾਈ ਯਕੀਨੀ ਕਰ ਸਕਣ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਸੀਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਵਿੱਚ ਅਨੇਕ ਬਾਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੀ ਮੋਜੂਦਾ ਜਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਕਰਨਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸੀ ਕਾਰਨ, ਇਸ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬਿਹਤਰ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਕੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਵਿਧਾਈ ਮਸੌਦੇ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਣ, ਜੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋਣੇ।

ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਸ੍ਰੀ ਅਨੁਰਾਗ ਰਸਤੋਗੀ, ਸ੍ਰੀ ਉਤਪਲ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ, ਮਹਾਸਕੱਤਰ ਲੋਕਸਭਾ ਸਮੇਤ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੇਵਾ, ਡਰਫਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕਲੇਰਿਟੀ, ਪ੍ਰਿਸਿਜਨ ਅਤੇ ਕੰਸਿਸਟੇਂਸੀ ਜਰੂਰੀ – ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ   ( ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼  )

ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੇਜੀਸਲੇਟਿੰਗ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸਾਫ, ਸਟੀਕ ਅਤੇ ਸੱਭ ਨੁੰ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਯੋਗ ਕਾਨੁੰਨ ਵਜੋ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਸਕਣ। ਵਿਧਾਈ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਾ ਅਜਿਹੀ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਨਾਗਰਿਕ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸਾਫ-ਸਾਫ ਸਮਝ ਸਕੇ ਕਿ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਯਾਨੀ ਕਲੇਰਿਟੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਚੋਣ ਅਜਿਹਾ ਹਹੋਵੇ ਕਿ ਇੱਕ ਹੀ ਗੱਲ ਦੇ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਰਥ ਨਾ ਨਿਕਲਣ ਯਾਨੀ ਪ੍ਰਿਸਿਜਨ ਹੋਵੇ, ਪੂਰਾ ਕਾਨੂੰਨ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਯਾਨੀ ਕਿ ਕੰਸਿਸਟੇਂਸੀ ਹੋਵੇ।

          ਸ੍ਰੀ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ ਅੱਜ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਲੋਕਸਭਾ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਅਧਿਐਨ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸੈਕਟਰ-26 ਸਥਿਤ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਜ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸਾਸ਼ਨ ਸੰਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਾਰੂਪਣ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਸੰਵਰਧਨ ਵਿਸ਼ਾ ‘ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਸਿਖਲਾਈ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨ ਬਾਅਦ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।

          ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਲੋਕਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਯੂ ਟੀ ਖਾਦਰ ਫਰੀਦ, ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਲਾਲ ਮਿੱਢਾ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ।

          ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਦਾ ਇਹ ਆਯੋਜਨ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸਿਖਲਾਈ ਸੈਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਹ ਕੋਈ ਓਪਚਾਰਿਕਤਾ ਹੈ, ਸਗੋ ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਯਤਨ ਹੈ, ਜੋ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਬਣਾਏਗਾ। ਊਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਵਿਕਸਿਤ ਭਾਰਤ 2047 ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਟੀਚੇ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਸੰਵੈਧਾਨਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਭੁਮਿਕਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਊਹ ਇੱਕ ਵਿਜਨਰੀ ਲੀਡਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਧਾਇਕਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੇਜੀਸਲੇਟਿੰਗ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਦਾ ਹੀ ਇੱਕ ਮੂਲ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਸੰਸਦੀ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵਿੱਚ ਬਿੱਲ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਕਾਨੁੰਨ ਬਨਾਉਣਾ ਹੋਵੇ, ਕਿਸੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਪਹਿਲ ਸਬੰਧਿਤ ਮੰਤਰਾਲਾ ਜਾਂ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਲੇਜੀਸਲੇਟਿੰਗ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਦਾ ਅਸਲੀ ਮਕਸਦ ਵੀ ਹੈਕਿ ਸਮਾਜ ਦੀ ਜਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣ ਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ, ਸਰਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਕਾਨੁੰਨ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ।

ਅਧੂਰੀ ਵਿਧਾਈ ਭਾਸ਼ਾ, ਗੁਮਰਾਹ ਅਤੇ ਕਸ਼ਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ

          ਸ੍ਰੀ ਹਰਵਿੰਦਰ ਕਲਿਆਣ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਯਾ ਸਿੰਘਲ ਵਰਸੇਜ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟਲ ਨੇ ਇੰਫਾਰਮੇਸ਼ਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰ 66ਏ ਨੂੰ ਅਸੰਵੈਧਾਨਿਕ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਧਾਰਾ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ‘ਤੇ ਜਿਵੇਂ ਆਕਰਮਕ, ਇਤਰਾਜਜਨਕ, ਕਸ਼ਟਦਾਇਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਸਪਸ਼ਟ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਫਰੀ ਸਪੀਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿ ਸਕੇ। ਇਹ ਉਦਾਹਰਣ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਿਕ ਅਧੁਰੇ ਵਿਧਾਈ ਭਾਸ਼ਾ, ਗੁਮਰਾਹ ਅਤੇ ਕਸ਼ਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਿਵਾਦ ਵੱਧਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਜਿਹੇ ਵਿਧਾਈ ਢੰਗਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਵੱਲੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਕਾਨੂੰਨ, ਡਰਾਫਟ, ਆਦੇਸ਼, ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਸੋਧ ਸਪਸ਼ਟ ਹੋਣ, ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਅਤੇ ਜਰੂਰਤ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਹੋਣ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਵਿਧੀ ਬਦਲਾਅ ਹੋਏ ਹਨ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਜਿਸ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਜੀ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਤੇਜ ਬਦਲਾਆਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਰਾਹੀਂ ਤੁਸੀ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੱਧ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕਰਨ। ਇਹ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਸਿਰਫ ਭਾਸ਼ਾਈ ਸਕਿਲ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਰਕੇਗੀ ਸਗੋ ਹੋਰ ਤਕਨੀਕੀ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦਵੇਗੀ ਕਿ ਲੇਜੀਸਲੇਟਿੰਗ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਸਿਰਫ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ, ਸਗੋ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੇਵਾ ਹੈ।

          ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਰੋਸਾ ਵਿਅਕਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਵਰਕਸ਼ਾਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਜਰਬੇ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਲੋਕਤਾਂਤਰਿਕ ਸੇਵਕ ਬਨਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤ ਸਾਬਤ ਹੋਣਗੇ। ਸਾਡੀ ਇਹ ਸਹਿਭਾਗਤਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਉਚਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਲੈ ਜਾਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਸੰਕਲਪ ਲੈਣ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਨਾ ਸਿਰਫ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ, ਸਗੋ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਵੀ ਹੋਰ ਮਜਬੂਤ ਬਣਾਏਗੀ।

ਸਪਸ਼ਟ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਟੀਕ ਢਾਂਚਾ ਹੀ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਾਰੂਪਣ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂ, ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ – ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਪਾਲ ਮਿੱਢਾ

          ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਡਾ. ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਲਾਲ ਮਿੱਢਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਧਾਇਕ ਸਿਰਫ ਜਨਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਹੀ ਨਈਂ, ਸਗੋ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਮਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹਨਕਰਤਾ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਨਸੇਵਾ ਦਾ ਅਰਥ ਸਿਰਫ ਦਫਤਰ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਹਰ ਸਮੇਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਹੀ ਇੱਕ ਸੱਚੇ ਜਨਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਦਾ ਧਰਮ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਆਯੋਜਨ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਓਪਚਾਰਿਕਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੱਧ ਮਜਬੂਤ ਬਨਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮਜਬੂਤ ਯਤਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਪਸ਼ਟ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਟੀਕ ਢਾਂਚਾ ਹੀ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਾਰੂਪਣ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂ, ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਿਤਾ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।

          ਡਾ. ਮਿੱਢਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਕੌਮੀ ਵਿਧੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਡਿਪਲੋਮਾ ਅਤੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਕੋਰਸ ਇੰਨ੍ਹਾਂ ਲੇਜੀਸਲੇਟਿੰਗ ਡਰਾਫਟਿੰਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਧਾਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਭੁਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ।

ਇਹ ਸਿਖਲਾਹੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿਧਾਈ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ – ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਅਨੁਰਾਗ ਰਸਤੋਗੀ

          ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਸ੍ਰੀ ਅਨੁਰਾਗ ਰਸਤੋਗੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਿਰਫ ਓਪਚਾਰਿਕਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹਤੱਵਪੂਰਣ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ ਨੁੰ ਹੋਰ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵੀ, ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਵਿਧਾਈ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨਾਲ ਮਜਬੂਤ ਬਣਾ ਸਕਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਾਨੁੰਨ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀ-ਜਿਹੀ ਕਮੀਆਂ ਦਾ ਕਦੀ-ਕਦੀ ਗਲਤ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਵਰਤੋ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਲੋਕਸਭਾ ਦੀ ਪਹਿਲ ਬਹੁਤ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਬਾਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਕਰਾਉਣ ਦਾ ਮਾਰਗ ਮਜਬੂਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਖਲਾਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਬਲਿਅਤ ਨਿਖਾਰਣ, ਸਗੋ ਆਪਣੇ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਤਜਰਬੇ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਵੇਗੀ।

ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਉਤਪਲ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ, ਮਹਾਸਕੱਤਰ ਲੋਕਸਭਾ ਸਮੇਤ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

ਰਾਜਿਆਂ ਦੀ ਵਿਧਾਨਸਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਆਮ ਜਨਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਬਨਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਕਾਨੂੰਨ-ਯੂਟੀ ਖਾਦਰ ਫਰੀਦ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ   (  ਜਸਟਿਸ ਨਿਊਜ਼  )

-ਕਰਨਾਟਕ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਸ੍ਰੀ ਯੂਟੀ ਖਾਦਰ ਫਰੀਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਦਿਲ ਡ੍ਰਾਫ਼ਟਿੰਗ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਬਨਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਜੋ ਕਿ ਸਾਡੀ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਆਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਜਿਆਂ ਦੀ ਵਿਧਾਨਸਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕਾਨੂੰਨ ਬਨਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਆਮ ਜਨਤਾ ਲਈ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੋਵੇ।

ਸ੍ਰੀ ਫਰੀਦ ਅੱਜ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵੱਲੋਂ ਲੋਕਸਭਾ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਅਧਿਅਨ ਸੰਸਥਾਨ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਤੱਤਵਾਧਾਨ ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸੇਕਟਰ-26 ਸਥਿਤ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸੰਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਈ ਪ੍ਰਾਰੂਪ ਅਤੇ ਸੰਵਰਧਨ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਆਯੋਜਿਤ ਦੋ ਦਿਨਾ ਦੇ ਸਿਖਲਾਈ ਸ਼ਿਵਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸਮਾਪਨ ਪੋ੍ਰਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਆਯੋਜਨ ਕਰਵਾਕਰ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਨੇ ਹੋਰ ਰਾਜਿਆਂ ਦੀ ਵਿਧਾਨਸਭਾਵਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਸਰੋਤ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਕੋਲ੍ਹ ਹੈ ਏਆਈ ਦੇ ਜਰਇਏ ਪਰਚਮ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ-ਸਾਖਰ ਦੁੱਗਲ

ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਕੀਲ ਸਾਖਰ ਦੁੱਗਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਯੁਗ ਵਿੱਚ ਏਆਈ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਏਆਈ ਦੇ ਜਰਇਏ ਪਰਚਮ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਵੱਡੇ ਹੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਏਆਈ ਦੇ ਜਰਇਏ ਕ੍ਰਾਇਮ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ,