ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰਾ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੂਲ ਦੇ ਭਾਰਤੀ, ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

-ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਾਨੀ,ਗੋਂਡੀਆ,ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ

ਗੋਂਡੀਆ-/////////////////21 ਸਤੰਬਰ, 2025 ਦਾ ਨਵਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦਿਨ, ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਈ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਵਪਿਤਰੀ ਅਮਾਵਸਯ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਤਾਰੀਖ ਜਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਰਸਮ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਇਹ ਅਣਗਿਣਤ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ,ਯਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗਮ ਹੈ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਸਾਡੇ ਪੁਰਖਿਆਂ-ਮਾਵਾਂ,ਪਿਤਾਵਾਂ, ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਿਛਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਦਿਨ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਮੂਲ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਰਤੀ (ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ) ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਭਾਵਨਾਤਮਕ, ਹੰਝੂ ਭਰੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੇਖ ਰਵਾਇਤੀ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ, ਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ, ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ-ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਅਰਥਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ, ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੋਜਿਆ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਹੈ। ਮੈਂ, ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਾਨੀ, ਗੋਂਡੀਆ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ ਚੰਦ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਪਰਿਵਾਰ ਦੁੱਖ ਅਤੇ ਯਾਦਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਇਹ ਇੱਕਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਅਨੁਭਵ ਦੋਵੇਂ ਹੈ।ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ,ਇਹ ਦਿਨ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਗੋਂ ਨਦੀਆਂ, ਤਲਾਬਾਂ ਅਤੇ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਕੰਢਿਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 21 ਸਤੰਬਰ,2025 ਦੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਚੰਦ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਦੇਖਿਆ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ ਕਿ ਲੰਡਨ, ਨਿਊਯਾਰਕ, ਦੁਬਈ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਸਿਡਨੀ ਅਤੇ ਟੋਰਾਂਟੋ, ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਅੰਤਰ- ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਮਾਨਤਾ ਹੈ:ਦੂਰੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਨਿੱਜੀ ਯਾਦਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ, ਫੋਟੋਆਂ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਛੋਟੇ ਸਮਾਰੋਹ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਚੰਦ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਹਮਦਰਦੀ, ਹਮਦਰਦੀ ਅਤੇ ਸਾਂਝੀ ਯਾਦ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਧਾਰਮਿਕ ਰਸਮਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਇਹ ਪਰਿਵਾਰਕ ਪੁਨਰ-ਮਿਲਨ, ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ, ਯਾਦਾਂ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਰਾਹੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪੁਲ ਵੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਨਿਰੀਖਣ ਵੱਲ ਮੁੜੀਏ: ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਹੰਝੂਆਂ ਭਰੀਆਂ ਵਿਦਾਇਗੀਆਂ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਨੁਭਵ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ। 21 ਸਤੰਬਰ, 2025 ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੰਦ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ 7 ਵਜੇ ਤੱਕ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਮੈਂ ਜੋ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇਖਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕੋਈ ਹੰਝੂਆਂ ਭਰੀਆਂ ਵਿਦਾਇਗੀਆਂ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸੂਖਮ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਸੀ। ਛੋਟੇ ਘਰ, ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਲਿਵਿੰਗ ਰੂਮ, ਮਹਾਨਗਰੀ ਕਾਮਨ ਹਾਲ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਿਹੜੇ, ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਇੱਕ ਸਮਾਨਤਾ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਸਨ: ਇੱਕ ਜਾਣੀ-ਪਛਾਣੀ, ਡੂੰਘੀ ਭਾਵਨਾ, ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਅਗਸਤ ਵਰਗੀ ਨਮੀ, ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਇੱਕ ਯਾਦ। ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਤਨ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ; ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਵਜਾ ਕੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ। ਨਵੇਂ ਚੰਦ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਦਾ ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਰਸਮ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਭਾਈਚਾਰਕ ਹਮਦਰਦੀ, ਸਾਂਝੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਯਾਦ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ। ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਿੱਜੀ ਦੁੱਖ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਅੰਤਿਮ ਸਤਿਕਾਰ ਵੀ ਸੀ, ਜੋ ਰਾਜ, ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਮੇਰੇ ਨਿੱਜੀ ਅਨੁਭਵ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਅਮਾਵਸਯ, 21 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 6 ਵਜੇ ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਬਾਰੇ, ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ, ਪਿਤਾ-ਮਾਤਾ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਸਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ‘ਪੂਰਵਜ’ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੰਦਰਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਮੇਰੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚ ਭਾਵਨਾ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ, “ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੰਦਰਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਮੇਰੇ ਘਰ ਦਾ ਹਰ ਪਲ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ, ਸੁਹਾਵਣਾ ਅਤੇ ਸੋਗਮਈ ਯਾਦ ਬਣ ਗਿਆ। ਸਵੇਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦੀਵਾ ਮੇਰੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਦੇ ਬਿਸਤਰੇ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਉੱਠਦੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ, ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸ਼ੰਖ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨੇ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਗੰਭੀਰ, ਨਸੀਹਤ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ। ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਗਜ਼ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹੀਆਂ; ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਚਮਕਦਾਰ ਅਧਿਆਏ ਬਣ ਗਈਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਹਰ ਸਵੇਰ ਆਪਣੀ ਚਾਹ ਨਾਲ ਪਿਘਲਦੇ ਹੋਏ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਦੇ ਕੋਮਲ ਹਵਾ ਵਿੱਚ, ਕਦੇ ਭੋਜਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਵਿੱਚ ਆਇਆ, ਅਤੇ ਉਸ ਭਾਵਨਾ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਰੂਹਾਨੀ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਮੈਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ; ਇਹ ਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਇਹ ਮਾਫ਼ੀ, ਦਾਨ ਅਤੇ ਸਾਦਗੀ ਨਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਉਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।”

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਪਿਤ੍ਰ ਪੱਖ ਦੇ ਅੰਤ, ਜਿਸਨੂੰ ਸਰਵ ਪਿਤ੍ਰ ਅਮਾਵਸਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਇਹ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਵੈਦਿਕ-ਪੁਰਾਣਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਵਜਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਪਿਤ੍ਰ, ਜਿਸਨੂੰ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦਾ ਗੋਤ ਜਾਂ ਪੁਰਖਿਆਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਉੱਨਤੀ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਣਿਕ ਕਥਾ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਤ੍ਰ ਲੋਕ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਖੇਤਰ ਉਹ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪੂਰਵਜ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀਜਨਕ ਸ਼ਰਧਾ (ਸ਼ਰਾਧ) ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਦਾਨ (ਭੇਟਾਂ ਦੀ ਭੇਟ) ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਿਤ੍ਰ ਪੱਖ ਦੇ ਪੰਦਰਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਪਰਿਵਾਰ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦਾਨ, ਤਰਪਣ (ਭੇਟਾਂ ਦੀ ਭੇਟ), ਪਿੰਡ ਦਾਨ (ਪਿਤ੍ਰ ਦਾਨ ਦੀਆਂ ਭੇਟਾਂ ਦੀ ਭੇਟ) ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਪੋਤਿਆਂ ਲਈ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰਸਮਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਰਵ ਪਿਤ੍ਰ ਅਮਾਵਸਿਆ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਦਰਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਿਖਰ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਵਿਦਾਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ, ਇਹ ‘ਧਰਮ, ਯਾਦ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ’ ਦੇ ਸਿਖਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਵ ਪਿਤ੍ਰੂ ਅਮਾਵਸਿਆ ‘ਤੇ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ, ਮਾਫ਼ੀ ਅਤੇ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨਾ ਹੈ।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇ ਅਸੀਂ ਪਿਤ੍ਰੂ ਪੱਖ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਦਰਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਅਨੁਭਵੀ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਵਿਆਖਿਆ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੀਏ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਿਤ੍ਰੂ ਪੱਖ ਦੇ ਪੰਦਰਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਆਪਣੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਤੀਆਂ, ਫੋਟੋਆਂ ਜਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਭੋਜਨ ਚੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਖੁਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਵਹਾਰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਸਮ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਅਤੇ ਯਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਵਿਆਖਿਆ ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ: ‘ਪਿਤ੍ਰੀ’ ਸਾਡੇ ਜੈਨੇਟਿਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਰੋਤ ਹਨ; ਉਹ ਜਨਮ, ਦੇਖਭਾਲ, ਇਲਾਜ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗੁਣ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਧਾਰਨੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਤ੍ਰੂ ਪੱਖ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਗਮਨ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮਾਂ, ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਵਿਹਾਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਇਹ ਪੰਦਰਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਰਸਮ, ਜੋ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਈ ਹੈ, ਤਿੰਨ ਠੋਸ ਕਾਰਜ ਕਰਦੀ ਹੈ: ਪਹਿਲਾ, ਇਹ ਸੋਗ ਅਤੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ; ਦੂਜਾ, ਇਹ ਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਪਕਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ; ਤੀਜਾ, ਇਹ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ (ਦਾਨ ਅਤੇ ਪਰਉਪਕਾਰ) ਲਈ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਲੌਕਿਕ ਮਾਨਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪਿਤ੍ਰੂ ਪੱਖ ਅਤੇ ਸਰਵ ਪਿਤ੍ਰੂ ਅਮਾਵਸਯ ਵਰਗੇ ਰਸਮਾਂ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਜੀਵਨ ਸਿਰਫ਼ ਨਿੱਜੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਨਿਰੰਤਰ ਸਮਾਜਿਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਵਾਹ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਅਰਥ ਕੱਟੜ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਭਾਵਨਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ, ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਏ ਗਏ ਸਧਾਰਨ ਪਰ ਡੂੰਘੀ ਅਭਿਆਸ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ; ਇਹ ਸੱਚੀ ਨੇੜਤਾ ਹੈ: ਇੱਕ ਜੋ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਵਿਘਨ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਪਰੋਕਤ ਬਿਰਤਾਂਤ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਪਾਵਾਂਗੇ ਕਿ 21 ਸਤੰਬਰ, 2025 ਦਾ ਨਵਾਂ ਚੰਦ ਦਿਨ, ਜਦੋਂ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਹੰਝੂਆਂ ਭਰੀ ਵਿਦਾਇਗੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਜਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਰਸਮ ਨਹੀਂ ਸੀ; ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਮਾਰੋਹ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਯਾਦ, ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ, ਮਾਫ਼ੀ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਇਕੱਠੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਰਵ ਪਿਤ੍ਰੂ ਅਮਾਵਸਯ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ, ਸਾਡੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਮੁੱਲਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ, ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨਾਲ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣਗੀਆਂ ਬਲਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਾਉਣਗੀਆਂ।

-ਕੰਪਾਈਲਰ ਲੇਖਕ – ਕਿਆਰ ਮਾਹਿਰ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਸਾਹਿਤਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੇਖਕ ਚਿੰਤਕ ਕਵੀ ਸੰਗੀਤ ਮੀਡੀਆ ਸੀਏ(ਏਟੀਸੀ) ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਨਾਨੀ ਗੋਂਡੀਆ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 9226229318