– ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਨਾਨੀ, ਗੋਂਡੀਆ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
ਗੋਂਡੀਆ ////////////////// ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ, ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਦੌਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸਹੀ ਉਦਾਹਰਣ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ, ਹਮਾਸ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ-ਈਰਾਨ, ਚੀਨ-ਅਮਰੀਕਾ ਤਣਾਅ ਆਦਿ ਹਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਰਗੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਬੰਧ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਮਤ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹਥਿਆਰਾਂ, ਰਸਾਇਣਕ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਧਮਕੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਜਾਂ ਲਾਬੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਸੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਹਮਾਸ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ, ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਲਾਬੀ ਜਾਂ ਸ਼ਕਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਖੜੀ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲੇ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਚੀਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਉਠਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਸਿਰਫ਼ 2 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ, ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ “ਗਲੋਬਲ ਥਰੈਟ ਅਸੈਸਮੈਂਟ ਰਿਪੋਰਟ 2025” ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਭਾਵ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਚੀਨ ਨਾਲ ਜੰਗੀ ਰਣਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਖਦਸ਼ਾ ਉਪਰੋਕਤ ਰਿਪੋਰਟ 2025 ਵਿੱਚ ਵੀ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗੇ। ਇਹ ਗੱਲ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ, ਜੈਵਿਕ, ਰਸਾਇਣਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਜੀਵਤ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਗਲੋਬਲ ਥਰੈਟ ਅਸੈਸਮੈਂਟ ਰਿਪੋਰਟ 2025 ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਨੀਤੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਚੀਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੁੱਖ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆਂ ਰੱਖਿਆ ਤਰਜੀਹਾਂ ਹੁਣ ਗਲੋਬਲ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ, ਚੀਨ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਫੌਜੀ ਤਾਕਤ ਵਧਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹਨ, ਇਹ ਰਣਨੀਤੀ ਨਾ ਸਿਰਫ ਯੁੱਧ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਵੱਲ ਹੈ। ਮਈ 2025 ਦੇ ਭਾਰਤ- ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਫੌਜੀ ਟਕਰਾਅ ਅਤੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ “ਖੇਤਰੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਪਰ ਚੀਨ ਪ੍ਰਤੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਸਲ ਰਣਨੀਤਕ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਰੱਖਿਆ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਰੁਖ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਚੀਨ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਲੱਦਾਖ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਭਾਵੇਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 2024 ਵਿੱਚ ਡਿਸਐਂਗੇਜਮੈਂਟ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਵਿਵਾਦ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਵਿਰਾਮ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਚੀਨ ਇਸਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਸਪਲਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਭਾਰਤ ਅਜੇ ਵੀ ਰੂਸ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਜੂਦ ਲਈ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੁਣੌਤੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਚੀਨ ਨੂੰ ਅਸਲ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜੀ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਡੀਆਈਏ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਮੰਨਣ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ, ਚੀਨ ਦੀ ਫੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ-ਤਕਨੀਕੀ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਵਧਦੀ ਫੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ, ਭਾਰਤ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਚੀਨ ਦਾ ਖੇਤਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ BRI, CPEC) ਅਤੇ AI, ਸਾਈਬਰ ਅਤੇ ਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਚੁਣੌਤੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਅਜੇ ਵੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ 2020 ਦੀਆਂ ਝੜਪਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਣਾਅ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘੱਟ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਫੌਜੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜੀ ਤਿਆਰੀਆਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ LAC ‘ਤੇ ਫੌਜੀ ਤਾਇਨਾਤੀ, ਜਲ ਸੈਨਾ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ) ਅਤੇ ਗੱਠਜੋੜ (Quad, US) ਰਾਹੀਂ ਚੀਨ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਹੀ ਗਈ ਗੱਲ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਸਮਝਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਭਾਰਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚੁਣੌਤੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਸੰਭਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਧਾਉਣ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਫੌਜੀ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, ‘ਭਾਰਤ ਇਸ ਸਾਲ ਘਰੇਲੂ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ, ਸਪਲਾਈ ਚੇਨ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਪਹਿਲਕ ਦਮੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦਾ ਰਹੇਗਾ।’ 2024 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ-ਸਮਰੱਥ ਅਗਨੀ-ਪ੍ਰਾਈਮ ਮੱਧਮ-ਰੇਂਜ ਵਾਲੀ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਅਤੇ ਅਗਨੀ-V ਮਲਟੀਪਲ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਯੋਗ ਰੀਐਂਟਰੀ ਵਾਹਨ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਤਿਕੋਣ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ-ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਪਣਡੁੱਬੀ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤ ਰੂਸ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧ ਬਣਾਈ ਰੱਖੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਰੂਸ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਝਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਲਈ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਚੀਨ, ਹਾਂਗਕਾਂਗ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਸਥਿਰ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਂਦ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਚੀਨ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਪਰੋਕਤ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਰੱਖਿਆ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ “ਗਲੋਬਲ ਥਰੈਟ ਅਸੈਸਮੈਂਟ ਰਿਪੋਰਟ 2025” – ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ! ਯੂਐਸ ਗਲੋਬਲ ਥਰੈੱਟ ਅਸੈਸਮੈਂਟ ਰਿਪੋਰਟ 2025 ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਪਾਕਿਸ ਤਾਨ ਦੀ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ, ਜੈਵਿਕ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਜੀਵਤ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।
-ਕੰਪਾਈਲਰ ਲੇਖਕ – ਟੈਕਸ ਮਾਹਿਰ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੇਖਕ ਚਿੰਤਕ ਕਵੀ ਸੰਗੀਤ ਮਾਧਿਅਮ ਸੀਏ(ਏਟੀਸੀ) ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਨਾਨੀ ਗੋਂਡੀਆ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 9284141425
Leave a Reply