ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ

 – ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਾਨੀ ਗੋਂਡੀਆ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ

ਗੋਂਡੀਆ /////////// ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ, ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਜਾਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਵਿੱਚ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਖਤਮ ਕਰਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਪਹਿਲਾਂ, ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਾਅਦੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਜਨਵਰੀ 2025 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਦੇ ਹੀ, ਉਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵੱਲ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜੋ ਅਸੀਂ ਲਗਭਗ 8 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸੇ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਹੁਣ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੈਂ, ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਾਨੀ, ਗੋਂਡੀਆ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਮੰਨਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਟਰੰਪ ਨੇ ਟੈਰਿਫ ਦੀ ਸੋਟੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਵਾਏ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਟੈਰਿਫ ਤੋਂ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ 50% ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਾਰਮਾ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਸਟੀਲ ਆਦਿ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ 27 ਅਗਸਤ ਤੋਂ 25% ਤੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰਕੇ 50% ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਗਭਗ 40 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਸਿੱਧਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਹਿਣੇ, ਕੱਪੜਾ ਅਤੇ ਜੁੱਤੀ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਵਿਵਾਦ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਦੁਵੱਲੀ ਵਪਾਰ ਗੱਲਬਾਤ ਵੀ ਰੋਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ 25 ਤੋਂ 29 ਅਗਸਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਸੀ, ਪਰ ਅਮਰੀਕੀ ਵਪਾਰ ਟੀਮ ਦਾ ਦੌਰਾ ਅਚਾਨਕ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਇਸ ਲਈ ਮਾਣਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ 18 ਅਗਸਤ 2025 ਨੂੰ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਆਰਥਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਸਮੇਤ ਕਈ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਜੀਐਸਟੀ ਥੱਪੜ ਦੋ ਸਿਲੇਬਸਾਂ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 18 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰਹੇਗਾ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ 18-19 ਅਗਸਤ 2025 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੌਰੇ ‘ਤੇ ਹਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਜ਼ਵੇਲਿੰਸਕੀ ਨੇ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਲਾਸਕਾ ਮੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੁਤਿਨ ਨੇ 18 ਅਗਸਤ 2025 ਨੂੰ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਵੀ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਲਾਸਕਾ ਮੀਟਿੰਗ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗੇ, ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬੂਸਟ ਡੋਜ਼, ਟਰੰਪ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰਨ ਲਈ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ – ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਲਈ ਨਵੀਂ ਆਰਥਿਕ ਦਿਸ਼ਾ।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਇਸ ਮੋੜ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੀ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਦੇ ਆਯਾਤ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਐਲਾਨ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ, ਇਹ ਟੈਰਿਫ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਯਾਤ ਖੇਤਰ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਬਲਕਿ ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ‘ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼’ ਦੇਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰੇਗਾ ਬਲਕਿ ਘਰੇਲੂ ਮੰਗ, ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਖਪਤ ਦੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਕਰੇਗਾ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ “ਅਮਰੀਕਾ ਫਸਟ” ਦੀ ਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਪਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕੀ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ, ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ ਪਵੇਗਾ। ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਘਰੇਲੂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਰਸਤਾ ਚੁਣਿਆ। ਇਹ ਸੁਧਾਰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨਗੇ ਬਲਕਿ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ। “ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਭਾਰੀ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਸ਼ਾਮ 6:30 ਵਜੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਸੀ। ਇਹ ਮੀਟਿੰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨਿਵਾਸ 7, ਲੋਕ ਕਲਿਆਣ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਸਮੇਤ ਸੱਤ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ‘ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ।”

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਚੀਨ, ਭਾਰਤ, ਮੈਕਸੀਕੋ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਦੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਉੱਚ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਟੀਲ, ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਆਈਟੀ ਹਾਰਡਵੇਅਰ, ਫਾਰਮਾ ਅਤੇ ਆਟੋ ਪਾਰਟਸ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਟੈਰਿਫ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵਧਾਏਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਈਟੀ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾ ਸੈਕਟਰ, ਜੋ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਹਨ, ਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਪਾਰ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਵਿਗੜ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਰੁਪਏ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਇੱਕ ਆਰਥਿਕ ਹਥਿਆਰ ਵਾਂਗ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਜਵਾਬ ਵਜੋਂ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਜਵਾਬ ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਵਪਾਰਕ ਸਮੱਸਿਆ ਮੰਨਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਘਰੇਲੂ ਆਰਥਿਕ ਮੌਕੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ, ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸੁਧਾਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ “ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼” ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ – (1) ਘਰੇਲੂ ਖਪਤ ਵਧਾਓ (2) ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘਟਾਓ (3) ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਸਰਲ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਬਣਾਓ (4) ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰੋ (5) ਨਿਰਯਾਤਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ। GST ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ – (1) ਬਹੁ-ਦਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਸਰਲੀਕਰਨ – ਪਹਿਲਾਂ ਜੀ.ਐਸ.ਟੀ. ਦਰਾਂ 0 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, 12 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, 18 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਨ। ਸੁਧਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ 12 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ 18 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਘਟੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਸਰਲ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। (2) ਈ-ਕਾਮਰਸ ਅਤੇ MSME ਨੂੰ ਰਾਹਤ – ਛੋਟੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ₹ 2 ਕਰੋੜ ਸਾਲਾਨਾ ਤੱਕ ਦੇ ਟਰਨਓਵਰ ‘ਤੇ GST ਤੋਂ ਛੋਟ ਮਿਲੇਗੀ (3) ਈ-ਕਾਮਰਸ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਫਾਈਲਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। (4) ਇਨਪੁੱਟ ਟੈਕਸ ਕ੍ਰੈਡਿਟ (ITC) ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਓ (5) ਹੁਣ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ITC ਰਿਫੰਡ ਮਿਲੇਗਾ। (6) ਨਕਦ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਘੱਟ ਜਾਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। (7) ਨਿਰਯਾਤ ਖੇਤਰ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ (8) ਨਿਰਯਾਤਕਾਂ ਲਈ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਟੈਕਸ ਰਿਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ। (9) SEZ ਅਤੇ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਇਕਾਈਆਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਟੈਕਸ ਰਾਹਤ। ਨਿਰਯਾਤ ਖੇਤਰ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ- (1) ਨਿਰਯਾਤਕਾਂ ਲਈ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਟੈਕਸ ਰਿਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ। (2) SEZ ਅਤੇ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਇਕਾਈਆਂ ਨੂੰ ਵਾਧੂ ਟੈਕਸ ਰਾਹਤ। (3) ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਲਾਭ (4) ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ, ਮੋਬਾਈਲ, ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਵਰਗੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। (5) ਇਸ ਨਾਲ ਮਹਿੰਗਾਈ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਖਰਚੇ ਵਧਣਗੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਅਤੇ ਜੀ.ਐਸ.ਟੀ. ਸੁਧਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਸੀ ਸਬੰਧ- (1) ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ। (2) ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਘਰੇਲੂ ਖਪਤ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਕਿ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀਮਤ ਹੋਵੇ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ – ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ‘ਤੇ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਟੈਕਸ ਦਰ ਅਤੇ ਸਧਾਰਨ ਜੀ.ਐਸ.ਟੀ.ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਵਿਕਰੀ ਵਧਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। (3) ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਫਾਰਮਾ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਰਿਫੰਡ ਸਕੀਮ ਅਤੇ ਇਨਪੁਟ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਲਈ ਲਾਭ- (1) ਜੀਐਸਟੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਲਾਭ ਆਮ ਖਪਤਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। (2) ਵਸਤੂਆਂ ‘ਤੇ ਘੱਟ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ – ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਭੋਜਨ। (3) ਵਧੇਰੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ – ਹੁਣ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਅਤੇ ਕੈਸਕੇਡਿੰਗ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ। (4) ਮਹਿੰਗਾਈ ‘ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ – ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜੀਐਸਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਚਰਚਾ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। (5) ਵਧਦੀ ਖਪਤ – ਘੱਟ ਕੀਮਤਾਂ ਕਾਰਨ ਮੰਗ ਵਧੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਤੇਜ਼ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਦਯੋਗਾਂ ਲਈ ਲਾਭ – (1)ਟੈਕਸ ਸਰਲੀਕਰਨ – ਉਦਯੋਗਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਬੋਝ ਘਟੇਗਾ। (2) ਨਕਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ – ਤੇਜ਼ ਆਈਟੀਸੀ ਰਿਫੰਡ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰੇਗਾ। (3) ਘਰੇਲੂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਢਾਲ – ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਕਾਰਨ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਘਰੇਲੂ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ। (4) ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਆਕਰਸ਼ਣ – ਸਧਾਰਨ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗੀ।

ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਪਰੋਕਤ ਵਰਣਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰੀਏ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਸਾਰ ਦੇਈਏ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਪਾਵਾਂਗੇ ਕਿ ਟਰੰਪ ਦੇ ਟੈਰਿਫ ਨੂੰ ਬੇਅਸਰ ਕਰਨ ਲਈ, ਭਾਰਤੀ ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਜੀ.ਐਸ.ਟੀ. ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲੇਗਾ – ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਲਈ ਨਵੀਂ ਆਰਥਿਕ ਦਿਸ਼ਾ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਰਥਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲੋਂ ਜੀ.ਐਸ.ਟੀ.

ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ – ਟੈਰਿਫ ਭਾਰਤ ਲਈ ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਹੈ।

-ਕੰਪਾਈਲਰ ਲੇਖਕ – ਟੈਕਸ ਮਾਹਿਰ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੇਖਕ ਚਿੰਤਕ ਕਵੀ ਸੰਗੀਤ ਮਾਧਿਅਮ ਸੀਏ (ਏਟੀਸੀ) ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਨਾਨੀ ਗੋਂਡੀਆ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 9284141425