ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਲੱਭੋ, ਆਪਣੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋਕ ਹਨ” “ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਓ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਲੋਕ ਹਨ”

– ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸਨਮੁਖਦਾਸ ਭਵਾਨੀ ਗੋਂਡੀਆ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ

///////////////////ਗੋਂਡੀਆ  ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਾਡੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਵਤਾਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਅਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਅਗਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖੀਏ, ਤਾਂ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਿੱਟ ਬੈਠਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦਾ ਹਰ ਸ਼ਬਦ ਹੀਰੇ ਅਤੇ ਮੋਤੀ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਜੌਹਰੀ ਦੀ ਅੱਖ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਹਾਵਤਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਢਾਲੀਏ, ਤਾਂ ਦੋਸਤੋ, ਦੁੱਖਾਂ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ, ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨਹੀਂ, ਜੋ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਵੱਲ ਮੋੜ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਹਿੰਮਤ, ਜਨੂੰਨ, ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਫਲਤਾ ਤੁਹਾਡੇ ਅੱਗੇ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਦੇਵੇਗੀ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਵਤਾਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਵਤਾਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਰ ਦਾਣੇ ਲਈ ਭੀਖ ਮੰਗਣਾ, ਇੱਕੋ ਰੁੱਖ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪੱਤੇ, ਬੁਰੀ ਨਜ਼ਰ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਤੁਹਾਡਾ ਚਿਹਰਾ ਖਰਾਬ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ, ਜੋ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਕਰੇਗਾ ਉਹ ਇਸਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ, ਇੱਕ ਲੱਖ ਦੀ ਬੰਦ ਮੁੱਠੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸਦੀ ਕੋਈ ਕੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਹਾਵਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਪਰ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਚਰਚਾ ਕਰਾਂਗੇ, “ਆਪਣੇ ਗੁਣ ਲੱਭੋ, ਆਪਣੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਦੱਸਣ ਲਈ ਲੋਕ ਹਨ”। “ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਓ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਲੋਕ ਹਨ”।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਜੋ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਕਾਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਹਾਵਤ ਬਿਲਕੁਲ ਸੱਚ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਨਿਯਮ ਵੀ ਕਬੱਡੀ ਦੀ ਖੇਡ ਵਾਂਗ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਛੂਹਦੇ ਹੋ, ਲੋਕ ਤੁਹਾਡੀ ਲੱਤ ਖਿੱਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਨਫ਼ਰਤ, ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਘਾਟ, ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ, ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਘਾਟ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ, ਅਚੇਤ ਇਰਾਦਾ, ਆਪਣਾ ਰੁਤਬਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ, ਬੁਰੀ ਨਜ਼ਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਾਖ ਗੁਆਉਣ ਦਾ ਡਰ ਆਦਿ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਜਾਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਜਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਨੂੰ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੰਦੇ ਜਾਂ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਪੌੜੀ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਸਦੀ ਲੱਤ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਰਾਜਨੀਤੀ ਹੋਵੇ, ਸਿੱਖਿਆ ਹੋਵੇ, ਸਰਕਾਰੀ ਹੋਵੇ, ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਹੋਵੇ, ਸਮਾਜਿਕ ਹੋਵੇ, ਸਹਿਕਾਰੀ ਹੋਵੇ, ਆਦਿ, ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਕਈ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਸਮੂਹਾਂ, ਦੋ ਧੜਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੱਤ ਖਿੱਚਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਲੱਤ ਖਿੱਚਣ ਦਾ ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਸਿਰਫ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਅਸੀਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ, ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ‘ਤੇ ਹਨ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ COVID-19 ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੁਨੀਆ ਹੁਣ ਉਸਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਯੋਜਨਾ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਉੱਲੀਮਾਰ ਰਾਹੀਂ ਭੁੱਖਾ ਮਾਰਨ ਦੀ ਸੀ। ਯੋਜਨਾ ਅਨਾਜ, ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਸੀ।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਇੱਜ਼ਤ, ਰੁਤਬਾ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਵੀ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਜੋ ਲੋਕ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਪੌੜੀ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਕਾਰਨ ਆਪਣਾ ਅਹੁਦਾ, ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਵੱਕਾਰ ਗੁਆਉਣ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਹੀ ਸਫਲ ਲੋਕਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿੰਨੀ ਦੂਰ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਸਫਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਬੁਰੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਡੁਬੋ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸੇ ਜਗ੍ਹਾ ਚੰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਦੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਜੋ ਨੁਕਸ ਲੱਭਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਲੋਕ ਬੁਰਾ ਬੋਲਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ, ਪਹਿਲਾਂ, ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਰਸ ਬਹੁਤ ਸੁਆਦੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਚੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ। ਇਸਦਾ ਸੁਆਦ ਸਾਨੂੰ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ! ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਖੋ ਉਹ ਕਿੰਨਾ ਬੁਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਚੰਗੇ ਹਾਂ! ਕਿਸੇ ਦਾ ਹੰਕਾਰ ਜਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਓਨੀ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਲੋਚਨਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਨੁਕਸ ਲੱਭਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪੀੜਤ ਲੱਭਣ ਲਈ ਇੱਕ ਬਹਾਨੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਆਲੋਚਨਾ ਦੇ ਤੀਰ ਨਾਲ ਮਾਰਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਚੰਗਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ! ਇਤਫਾਕਨ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੈਂ ਇੱਕ ਸਤਿਸੰਗ ਵਿੱਚ ਸੁਣਿਆ: ਇੱਕ ਆਲੋਚਕ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਧੋਬੀ ਵਾਂਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਧੋਬੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਮੈਲ ਧੋਂਦਾ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਆਲੋਚਕ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਮਾੜੇ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਧੋ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਆਲੋਚਕ ਦੇ ਮਾੜੇ ਕੰਮ ਵਧਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਸਤਿਸੰਗ ਸੱਚ ਦਾ ਸਾਥ ਹੈ, ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਝੂਠਾ ਨਹੀਂ ਮੰਨ ਸਕਦਾ। ਫਿਰ ਵੀ, ਲੋਕ ਇੰਨੇ ਮਹਾਨ ਨਹੀਂ ਹਨ ਕਿ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਜ਼ੀਰੋ ਹੋ ਜਾਣ, ਪਰ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਇੰਨਾ ਡਰਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਹਜ਼ਾਰ ਵਾਰ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਦੂਜੇ ਦੇ ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਮੈਲ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਗੰਦਾ ਕਿਉਂ ਕਰਾਂ, ਕੀ ਮੇਰੇ ਕਰਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੇ ਹਨ? ਜਾਣੇ-ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ, ਹਰ ਕੋਈ ਕੁਝ ਗਲਤ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਲੋਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਤੱਥ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਅਤੇ ਕਬੀਰ ਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਇਸ ਦੋਹੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖੋ, ਸੱਚਮੁੱਚ ਇਹ ਦੋਹੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਅੰਤਮ ਸੱਚ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਵੀ ਦੁੱਧ ਜਿੰਨਾ ਮਾਸੂਮ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਬੁਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਬੁਰਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।

ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਮਾੜਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਇਸ ਲਈ, ਸਿਰਫ਼ ਉਹੀ ਜਿਸਨੇ ਕਦੇ ਕੋਈ ਨਿੰਦਣਯੋਗ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਪੱਥਰ ਸੁੱਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਆਲੋਚਕ ਦੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਰ ਉਸਨੂੰ ਧੋਬੀ ਕਹੇਗੀ!

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸੰਬੋਧਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਮੋਢਾ ਜੋੜ ਕੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਖਿੱਚਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਟੋਆ ਪੁੱਟਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਖੁਦ ਉਸੇ ਟੋਏ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਬਿਲਕੁਲ ਸੱਚ ਹੈ।

ਦੋਸਤੋ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਫਲ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਉਤਸ਼ਾਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਨਿੱਜੀ ਰਾਏ ਹੈ ਕਿ ਸਫਲਤਾ ਦੇ 10 ਗੁਣ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। (1)- ਟੀਚਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ- ਇੱਕ ਸਫਲ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣਨ ਲਈ ਜਾਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੀਜ਼ ਇੱਕ ਟੀਚਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਟੀਚਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ। (2)- ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ- ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਾਡੀ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਅਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਹਰ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। (3) ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ-: ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਹਰ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ‘ਨਹੀਂ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਾਂਗੇ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ’। ਇਹ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਸੋਚ ਉਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕੇ, ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (4) ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੱਚ ਦੇ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਰਹੋ। (5) ਸਬਰ ਰੱਖੋ। (6) ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ- ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਲਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਲਗਨ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਕੰਮ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। (7) ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰੋ- ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਕੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। (8) ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਤੁਲਨਾ ਨਾ ਕਰੋ- ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਸਫਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। (9) ਹਿੰਮਤ- ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਟੀਚੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਹਿੰਮਤ ਹੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਟੀਚੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਹਿੰਮਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। (10)-ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ- ਇਹ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਪੌੜੀ ਦਾ ਅਧਾਰ ਹੈ।

ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਪਰੋਕਤ ਵਰਣਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੇਖਾਂਗੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਓ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਲੋਕ ਹਨ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਨਿਯਮ ਵੀ ਕਬੱਡੀ ਦੇ ਖੇਡ ਵਾਂਗ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਛੂਹਦੇ ਹੋ, ਲੋਕ ਤੁਹਾਡਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਫਲਤਾ ਕੰਡਿਆਂ ਦਾ ਤਾਜ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਹਿੰਮਤ, ਜਨੂੰਨ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਮੰਤਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵਿਰੋਧੀ ਉਪਰੋਕਤ 10 ਮੰਤਰਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ ਵੀ ਸੁਧਰੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਪਰਲੋਕ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਾਹਰ ਆਉਣਗੇ।

-ਕੰਪਾਈਲਰ ਲੇਖਕ – ਕਿਆਰ ਮਾਹਰ ਕਾਲਮਨਵੀਸ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲੇਖਕ ਚਿੰਤਕ ਕਵੀ ਸੰਗੀਤ ਮਾਧਿਅਮ  ਸੀਏ (ਏਟੀਸੀ) ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਿਸ਼ਨ ਸੰਮੁਖਦਾਸ ਭਵਨਾਈ ਗੋਂਡੀਆ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 9359653465